Wtorek, 25 marca 2025
Imieniny: Maria, Wieńczysław, Ireneusz
pochmurno
5°C
Powróć do: Zabytki

Kościół św Trójcy

28224933 kos2 

Zwiedzając miasto, warto zapoznać się również z architekturą kościoła parafialnego św. Trójcy. Znajduje się on przy ul. Małogoskiej, na lekkim wzniesieniu, nad rzeką Brzeźnicą.

Nie jest znana data założenia parafii w Jędrzejowie. Według tradycji parafia p.w. św. Katarzyny miała istnieć jeszcze przed założeniem klasztoru OO. Cystersów, w XII wieku. Tradycję tę potwierdziły wykopaliska, jakie przeprowadzono w latach 30-tych XX wieku, przekopując się przez dawny cmentarz koło św. Katarzyny, podczas budowy drogi z miasta do szpitala. Obecnie w tym miejscu stoi figurka tzw. „Na Świętego Ducha".

Znaleziono wtedy w wykopanych czaszkach, trochę srebrnych monet z XI i XII w., co potwierdzałoby tradycję iż parafia św. Katarzyny była starsza od klasztoru, jeżeli przy tym kościele, już w XI wieku dokonywano pochówków. Monety te, wraz z monetami rzymskimi znalezionymi na terenie Jędrzejowa, a świadczącymi o znacznie wcześniejszym osiedlu ludzkim znajdują się obecnie w Państwowym Muzeum im. Przypkowskich. Kościół św. Katarzyny musiał być drewniany, gdyż nie pozostało po nim żadnych śladów, poza grobami cmentarnymi, jakie go otaczały.

Nowy kościół, już p.w. Świętej Trójcy powstał w pierwszej połowie XV wieku i obejmował: obecne prezbiterium, zakrystię, nawę oraz kaplicę między zakrystią a nawą od północy. Prezbiterium i nawa były kryte płaskimi drewnianymi stropami. W roku 1479 Opat Mikołaj z Rembieszyc dobudował od strony południowej kaplicę o gotyckim sklepieniu i być może także z jego inicjatywy również prezbiterium pokryto gotyckim sklepieniem. W kaplicy tej znajduje się Krzyż z dworu w Grabiszycach, gdzie według tradycji ustnej zaczął ociekać krwią, po czym przeniesiono go do parafii jędrzejowskiej. O tym, że Krucyfiks ten uważano za cudowny już w 1670 roku świadczy wzmianka na nagrobku ks. Jana Woszczyny. Krzyż umieszczony jest na tle srebrnej, trybowanej blachy ozdobionej motywem roślinnym, u dołu kleczą postacie fundatorów z Grabiszyc oraz data 1662 rok.

Na przełomie XVI i XVII wieku kościół otrzymuje bogatą polichromię, jakiej resztki widzimy w arkadach tęczy obu ówczesnych kaplic, jak i w kaplicy południowej. W tym czasie może przez tego samego fundatora, co polichromia powstała zupełnie wyjątkowo usytuowana kaplica przy prezbiterium. Pozostałe po niej bramujące portal kolumny, wskazują na łączność z najlepszymi przykładami typowego polskiego renesansu. Niestety historia nie przekazała nam tych fundatorów, których stać było na wzniesienie kaplicy w tak niezwykłym miejscu.

W XVIII wieku bardzo źle pokryto nawę ciężkim sklepieniem i kaplice boczne zamieniono na nawy, przez dobudowanie części zachodnich. Powstała fasada zachodnia posiadała jednak oryginalny portal gotycki. W XVIII w. lub w początkach XIX zniszczeniu uległa kaplica renesansowa i kościół posiadał niezwykłe wejście przy wielkim ołtarzu w prezbiterium.

W latach 1870-1880 pod nadzorem Piotra Andrzeja Przypkowskiego wzniesiono nową kaplicę przy tymże wejściu p.w. św. Floriana i umieszczono na niej zegar słoneczny. W tym czasie dobudowano kruchtę, potem przerobiono drewnianą, krytą gontem sygnaturę na kształt obecny, kryjąc ją blachą.

W roku 1976 dokonano odbudowy części zachodniej, przesuwając równocześnie portal gotycki.

DO GÓRY

Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies klikając przycisk Ustawienia. Aby dowiedzieć się więcej zachęcamy do zapoznania się z Polityką Cookies oraz Polityką Prywatności.

Ustawienia

Szanujemy Twoją prywatność. Możesz zmienić ustawienia cookies lub zaakceptować je wszystkie. W dowolnym momencie możesz dokonać zmiany swoich ustawień.

Niezbędne pliki cookies służą do prawidłowego funkcjonowania strony internetowej i umożliwiają Ci komfortowe korzystanie z oferowanych przez nas usług.

Pliki cookies odpowiadają na podejmowane przez Ciebie działania w celu m.in. dostosowania Twoich ustawień preferencji prywatności, logowania czy wypełniania formularzy. Dzięki plikom cookies strona, z której korzystasz, może działać bez zakłóceń.

 

Zapoznaj się z POLITYKĄ PRYWATNOŚCI I PLIKÓW COOKIES.

Więcej

Tego typu pliki cookies umożliwiają stronie internetowej zapamiętanie wprowadzonych przez Ciebie ustawień oraz personalizację określonych funkcjonalności czy prezentowanych treści.

Dzięki tym plikom cookies możemy zapewnić Ci większy komfort korzystania z funkcjonalności naszej strony poprzez dopasowanie jej do Twoich indywidualnych preferencji. Wyrażenie zgody na funkcjonalne i personalizacyjne pliki cookies gwarantuje dostępność większej ilości funkcji na stronie.

Więcej

Analityczne pliki cookies pomagają nam rozwijać się i dostosowywać do Twoich potrzeb.

Cookies analityczne pozwalają na uzyskanie informacji w zakresie wykorzystywania witryny internetowej, miejsca oraz częstotliwości, z jaką odwiedzane są nasze serwisy www. Dane pozwalają nam na ocenę naszych serwisów internetowych pod względem ich popularności wśród użytkowników. Zgromadzone informacje są przetwarzane w formie zanonimizowanej. Wyrażenie zgody na analityczne pliki cookies gwarantuje dostępność wszystkich funkcjonalności.

Więcej

Dzięki reklamowym plikom cookies prezentujemy Ci najciekawsze informacje i aktualności na stronach naszych partnerów.

Promocyjne pliki cookies służą do prezentowania Ci naszych komunikatów na podstawie analizy Twoich upodobań oraz Twoich zwyczajów dotyczących przeglądanej witryny internetowej. Treści promocyjne mogą pojawić się na stronach podmiotów trzecich lub firm będących naszymi partnerami oraz innych dostawców usług. Firmy te działają w charakterze pośredników prezentujących nasze treści w postaci wiadomości, ofert, komunikatów mediów społecznościowych.

Więcej
Twoja przeglądarka blokuje powiadomienia. Kliknij Bezpieczna (Secure) i kliknij Zezwalaj
Dziękujemy, teraz zawsze będziesz na bieżąco!